Uống nhiều rượu là một trong những nguyên nhân chính gây ra tình trạng men gan tăng cao.

Men gan tăng cao có rất nhiều nguyên nhân khác nhau gây ra nhưng trong đó viêm gan là nguyên nhân chính. Nồng độ của men gan tăng thường tỷ lệ thuận với mức độ viêm nhiễm của gan. Dưới đây là một số nguyên nhân chính dẫn đến hiện tượng men gan tăng cao.

Hiểu rõ: Men gan cao là gì ?

1. Men gan tăng cao do một số bệnh về gan

Viêm gan siêu vi cấp: Nồng độ AST, ALT tăng rất cao thường thấy trong những bệnh gây hoại tử gan lan tỏa như viêm gan siêu vi cấp, quá liều acetaminophen, ngưng tuần hoàn kéo dài...

Suy gan hay sốc gan : Men gan tăng lên đến 3.000 U/L trong viêm gan virus cấp hoặc viêm gan do thuốc. Khi bị suy gan cấp hay sốc gan men gan có thể tăng đến 5.000 U/L.

Gan nhiễm mỡ: Tăng men gan từ nhẹ đến trung bình thường gặp trong gan nhiễm mỡ do rượu, đái tháo đường, béo phì; viêm gan siêu vi mạn hoạt động, viêm gan tự miễn, ứ sắt, bệnh lý tự miễn ở ruột non.

Vàng da, tắc mật: Trong vàng da tắc mật, men gan thường dưới 500 U/L.

Viêm gan do rượu: Ở bệnh nhân viêm gan do rượu AST thường tăng 2 - 10 lần, ALT chỉ ở mức bình thường, tăng nhẹ, thấp có thể do ở người nghiện rượu thiếu pyrydoxal 5-phosphate là yếu tố cần cho sự tổng hợp ALT.

Ở bệnh gan nhiễm mỡ không do rượu ALT thường cao hơn AST.

Vậy Men gan cao nên ăn gì ?

Rượu là thủ phạm gây ra men gan tăng cao - Ảnh minh họa

2. Nguyên nhân ít gặp:

Hemachromatosis (quá tải sắt), bệnh Wilson, thiếu alpha-1-antitrypsin, Celiac sprue, bệnh Crohn, viêm loét đại tràng, viêm gan tự miễn...Hemachromatosis là một bệnh di truyền rối loạn hấp thu sắt, tích tụ sắt trong gan dẫn đến xơ gan. 

• Wilson là một rối loạn di truyền với sự tích tụ quá mức của đồng trong các mô thường là gan và não dẫn đến viêm gan mạn, xơ gan, rối loạn tâm thần, động kinh.
• Alpha-1-antitrypsin là một rối loạn di truyền, trong đó thiếu alpha-1-antitrypsin dẫn đến khí phế thủng, viêm gan.
• Viêm gan tự miễn là tổn thương gan do rối loạn miễn dịch tạo ra kháng thể gây tổn thương gan.
• Celiac sprue là một bệnh của ruột non, do dị ứng với gluten biểu hiện đau bụng, đầy hơi, tiêu chảy, suy dinh dưỡng, bất thường ALT và AST.

3. Một số loại thuốc gây bất thường men gan

• Thuốc giảm đau: aspirin, acetaminophen (Tylenol), ibuprofen (Advil, Motrin),  naproxen (Naprosyn, Naprelan, Anaprox, Aleve),  diclofenac (Voltaren, Cataflam...), phenylbutazone (Butazolidine).
• Thuốc điều trị động kinh: phenytoin (Dilantin), valproic acid (Depakote, Deparkin,...), carbamazepine (Tegretol), phenobarbital.
• Kháng sinh: tetracyclin, sulfonamid, isoniazid (INH) (Nydrazid, Laniazid), sulfamethoxazole (Gantanol), Trimethoprim (Trimpex; Proloprim, Primsol), Nitrofurantoin (Macrodantin; Furadantin; Macrobid), fluconazole (Diflucan).
• Thuốc tim mạch: amiodarone (Cordarone), hydralazine, quinidine (Quinaglute, Quinidex)...
• Thuốc chống trầm cảm.
• Thuốc giảm mỡ máu

4. Men gan cao - phòng bệnh là chủ yếu

Khi đã biết mình bị tăng men gan, bạn nên giữ gìn sức khoẻ, tránh làm việc quá sức và bước kế tiếp là phải đi khám bác sĩ chuyên khoa về bệnh gan mật để được xác định rõ bệnh và điều trị kịp thời, tránh được sớm những biến chứng, đặc biệt là bệnh viêm gan siêu vi B.

Khi phát hiện thấy mem gan tăng cao thì cần phải theo dõi thường xuyên xem số lượng có thay đổi không và cũng nên làm siêu âm định lượng gan để biết được tình trạng của gan, ống dẫn mật. Trong trường hợp phát hiện tình trạng GGT tăng cao thì điều cần thiết là phải ngưng ngay việc uống rượu, bia và các loại nước uống có chất cồn. Không hút thuốc lá.

Không uống rượu bia khi men gan tăng cao - Ảnh minh họa

Nếu tình trạng men gan tăng cao xảy ra ở những người có tình trạng thừa cân béo phì thì nên kiêng cữ các thức ăn nhiều dầu mỡ, chiên xào, nên dùng chế độ ăn bổ dưỡng nhiều chất đạm. Trong trường hợp cần thiết phải dùng thuốc để điều trị một số bệnh lý khác thì cần phải báo cho bác sĩ biết mình đang có tình trạng tăng men gan để tránh dùng những thuốc có hại cho gan.

5 – Chữa men gan cao đơn giản chỉ bằng thảo dược

Thông thường, men gan cao từ 40 IU/ml đến dưới 80 UI/ml sẽ không cần dùng thuốc tây đặc hiệu, khi men gan cao trên 80 UI/ml sẽ được chỉ định dùng thuốc tây. Men gan cao là hậu quả của quá trình tổn thương gan lâu dài nhưng điều trị không quá phức tạp. Người bệnh men gan cao nếu chưa cần dùng thuốc tây chỉ cần điều chỉnh chế độ ăn uống, sinh hoạt, sử dụng thảo dược Cà gai leo là có thể giảm được men gan. Người được chỉ định dùng thuốc tây dùng kết hợp Cà gai leo sẽ làm tăng hiệu quả hạ men gan nhanh chóng. 

Lý do dùng Cà gai leo là bởi đây là dược liệu đầu bảng được chứng minh từ hơn 30 năm trước có tác dụng hạ men gan nhanh chóng không hề thua các loại thuốc tây y đặc trị và có phần còn an toàn hơn, có thể sử dụng lâu dài mà không để lại tác dụng phụ. Cụ thể:

• GS.TS. Phạm Kim Mãn (Nguyên chủ nhiệm công trình nghiên cứu cấp Nhà nước về Cà gai leo của Viện Dược liệu Trung ương) đã nghiên cứu cây này rất chi tiết mà mở đầu là đề tài “Nghiên cứu Cà gai leo làm thuốc hạ men gan”. Đề tài đã kết luận Cà gai leo với hoạt chất glycoalkaloid làm hạ men gan rất nhanh và có thể được điều chế thành sản phẩm trị men gan cao tương đương với thuốc tân dược. 

Hình ảnh Cà gai leo

• Đặc biệt, với người viêm gan virus B, Cà gai leo không chỉ giúp người bệnh đạt được mục tiêu hạ men gan mà còn giúp người bệnh đạt được mục tiêu cao nhất là làm giảm nồng độ virus trong máu. Trong đề tài luận án tiến sỹ “Một số đặc điểm lâm sàng, siêu cấu trúc gan và hiệu quả bước đầu điều trị bệnh nhân viêm gan virus B mạn hoạt động bằng thuốc từ Cà gai leo” của bác sỹ Trịnh Thị Xuân Hoà thử nghiệm lâm sàng trên bệnh nhân viêm gan B mạn thể hoạt động, kết quả ghi nhận tác dụng của Cà gai leo rất xuất sắc. Men gan trở về bình thường chỉ sau 2 tháng, đồng thời giảm nhanh các triệu chứng lâm sàng, giảm nồng độ virus trong máu, thậm chí ghi nhận trường hợp âm tính với virus chỉ sau 3 tháng. Tính đến nay, đây là cây thuốc duy nhất có công năng đặc biệt này.
• Ngoài ra, cũng trong công trình nghiên cứu cấp Nhà nước về Cà gai leo của Viện Dược liệu Trung ương, cây thuốc nam này cũng là dược liệu duy nhất giúp ngừa xơ gan tiến triển và làm giảm mức độ xơ hoá gan trong giai đoạn sớm của bệnh thông qua hoạt chất glycoalkaloid cách ức chế sinh tổng hợp sợi collagen trong tế bào gan nên ức chế sự hình thành tổ chức xơ, từ đó ngăn chặn xơ gan rất rõ rệt.
• Với người men gan cao do bia rượu, sử dụng thuốc tây điều trị các bệnh khác, Cà gai leo tỏ ra vô cùng hiệu quả khi làm hạ men gan chỉ sau 1 tháng, đồng thời giúp giải độc gan, tăng cường chức năng gan.

Thông thường, người bệnh có thể đun nấu Cà gai leo để uống hàng ngày. Tuy nhiên, với trường hợp men gan tăng cao do thường xuyên tiếp xúc rượu bia, thuốc tây hoặc bị bệnh lý về gan như viêm gan virus, xơ gan, nên sử dụng Cà gai gai leo dạng chiết xuất toàn phần (dạng cao) thì hoạt chất glycoalkaloid được giữ trọn vẹn nhất, không bị thất thoát, lãng phí như đun nấu, giúp tối ưu hoá công năng hạ men gan của Cà gai leo. Hay nhất là khi kết hợp Cà gai leo với Mật nhân (một dược liệu được chứng mình có khả năng tái tạo tế bào gan, làm chậm quá trình hoại tử tế bào gan, kích thích tăng miễn dịch) thì 2 dược liệu này bổ sung cho nhau làm nên những công dụng rất bất ngờ trong việc hỗ trợ điều trị men gan cao, viêm gan, xơ gan, đồng thời làm được điều mà người bệnh gan nào cũng cần đó là tăng tái sinh tế bào gan đã bị tổn thương, tăng cường hệ miễn dịch trong cơ thể, giúp người bệnh hết mệt mỏi, thể trạng được phục hồi. 

Cà gai leo kết hợp Mật nhân cho công năng trị men gan cao siêu việt

Sản phẩm kết hợp Cà gai leo – Mật nhân cũng đã được đẩy mạnh nghiên cứu bài bản nhằm khẳng định thêm công năng để tiến tới phổ biến cho hàng triệu người bệnh gan có cơ hội tiếp cận hai thảo dược quý giá này. 

• Kế thừa nghiên cứu lâm sàng của BS. Trịnh Thị Xuân Hoà, tại BV TƯ Quân đội 108, các bác sỹ khoa Truyền nhiễm đã thử nghiệm lâm sàng sản phẩm kết hợp Cà gai leo – Mật nhân trên 33 bệnh nhân mạn tính thể hoạt động. Kết quả ghi nhận 100% người bệnh hết mọi triệu chứng của bệnh, men gan hạ nhanh chỉ sau 2 tháng. Hơn thế nữa, sau 3-6 tháng sử dụng, trên 72% bệnh nhân giảm được nồng độ virus trong máu, trong đó 40% về dưới ngưỡng phát hiện và 6,1% đã thoát khỏi virus HBV (xuất hiện HbsAg dương tính).
• Tại Bộ môn Dược lý (ĐH Y Hà Nội), sản phẩm kết hợp Cà gai leo – Mật nhân cũng được chứng minh là có tác dụng bảo vệ tế bào gan, hạ men gan nhanh chóng tương đương với loại thuốc Sylimarin đang được áp dụng hiện nay. Ngoài ra, sản phẩm hoàn toàn không có độc, không gây tác dụng phụ nên có thể sử dụng được lâu dài phòng men gan cao.
• Tại Trung tâm Dược lý lâm sàng Quốc gia, sản phẩm kết hợp Cà gai leo – Mật nhân được nhận định là rất phù hợp cho người bệnh gan vì nó làm tăng miễn dịch nội sinh rất mạnh, giúp người bệnh khoẻ lên nhanh chóng, tăng cân.

Như vậy, sản phẩm kết hợp Cà gai leo – Mật nhân đã được làm sáng tỏ các công năng, là giải pháp hoàn hảo nhất giúp người bệnh men gan cao nói riêng và người có bệnh lý gan mật nói chung tăng cơ hội sống khoẻ. 

Theo báo PL-ĐS ngày 12/6/2012