Mỗi độ Tết đến xuân về là dịp để chúng ta nghỉ ngơi, vui chơi, giải trí sau một năm dài làm việc. Tuy nhiên, đây chính là thời gian giao mùa, thời tiết dễ thay đổi thất thường, cộng vào đó là chế độ ăn uống không hợp lý cùng với những cuộc chơi thâu đêm suốt sáng làm chúng ta kiệt sức vì mệt mỏi

Cần tăng cường rau xanh tron dịp tết.

Vì vậy, có thể rất dễ nhiễm bệnh, trong đó thường gặp nhất là các bệnh lý về đường tiêu hóa. Bài viết sau đề cập đến một số giải pháp nên áp dụng trong dịp Tết để giữ gìn sức khỏe.

Những rối loạn tiêu hóa thường gặp

Viêm dạ dày cấp: Viêm dạ dày cấp được hiểu là phản ứng viêm chỉ hạn chế ở niêm mạc, có đặc tính khởi phát và diễn biến nhanh chóng do tác dụng của các tác nhân độc hại hoặc nhiễm khuẩn ở niêm mạc dạ dày. Thông thường trong ngày Tết, nguyên nhân chủ yếu là do uống nhiều rượu và sử dụng các chất kích thích như cà phê, ớt… biểu hiện chủ yếu là đau bụng cồn cào nóng rát vùng thượng vị, kèm theo ợ hơi, ợ chua, có thể có cảm giác buồn nôn hoặc nôn; trường hợp nặng có thể có biểu hiện xuất huyết tiêu hóa là nôn ra máu và đại tiện phân đen. Chẩn đoán dựa vào hình ảnh trên nội soi, có thể sung huyết toàn bộ hoặc một phần niêm mạc dạ dày. Nên gặp bác sĩ để có được phác đồ điều trị hợp lý

Tiêu chảy cấp: Bệnh khởi phát đột ngột, với biểu hiện nôn, tiêu chảy, sốt, đau bụng, bụng đầy hơi. Bệnh gây mất nước, rối loạn điện giải, có trường hợp tiến triển thành mạn tính. Nguyên nhân chủ yếu là do ăn uống thức ăn đã bị nhiễm khuẩn. Xử trí bằng cách cho uống oresol và các thuốc băng se niêm mạc ruột, nếu không đỡ cần tới gặp bác sĩ để được khám và điều trị.

Khó tiêu đầy bụng: Đây là biểu hiện hay gặp nhất, chủ yếu là do ăn uống thất thường, ăn quá nhiều các chất đạm, lạm dụng rượu, cà phê, thuốc lá, gia vị gây kích thích; xử trí bằng cách dùng gừng giã nhỏ lấy nước hòa với nước ấm rồi uống hoặc chườm ấm vùng bụng. Nếu không đỡ có thể dùng các thuốc trị khó tiêu đầy bụng nhưng cũng chỉ nên dùng trong thời gian 3 - 5 ngày.

Táo bón: Ngày Tết, mọi người có xu hướng ăn nhiều bánh kẹo, đồ ngọt, các loại thức ăn chế biến nhiều từ thịt. Do đó, sẽ dễ mắc chứng táo bón. Xử trí bằng căn nhiều hoa quả, trái cây và uống nhiều nước.

Ăn uống như thế nào?

Đặc biệt chú trọng rau xanh và hoa quả: Vào dịp lễ tết, vai trò của rau xanh và hoa quả càng trở nên quan trọng hơn bao giờ hết. Thành phần các vitamin, axít thực vật trong rau xanh - hoa quả tươi giúp trung hòa và phân giải các chất béo trong các món ăn chiên xào hoặc các món ăn chứa nhiều protid khác. Bổ sung các thực phẩm dạng hạt như ngô, gạo, lúa mạch, yến mạch, đậu đen, đậu đỏ… là nguồn cung cấp vitamin B dồi dào, các nguyên tố vi lượng và vitamin giúp kích thích hệ tiêu hóa, ngăn ngừa hiện tượng đầy bụng, khó tiêu trong dịp Tết.

Nên bổ sung tỏi vào các món ăn: Tỏi là một thứ gia vị rất quen thuộc trong các bữa ăn thường ngày, không những thế tỏi còn được xem như một loại thuốc kháng sinh, một thứ “vũ khí” giúp bảo vệ sức khỏe bạn một cách hiệu quả. Không những thế tỏi còn có thể giúp giảm đầy hơi, trướng bụng rất hiệu quả, đặc biệt nó còn có thể giúp bạn phòng ngừa chứng bệnh tiêu chảy.

Uống nhiều nước và hạn chế uống rượu: Thật khó có thể kiểm soát được mình trong những cuộc vui ngày Tết nhưng sức khỏe là vàng, bạn hãy hạn chế tửu lượng trong bữa nhậu. Tuyệt đối không được uống rượu khi đói, vì khi đó rượu sẽ kích thích lớp màng dạ dày dễ dẫn tới viêm dạ dày cấp. Nên uống nhiều nước để tạo điều kiện cho quá trình lọc các chất cặn bã trong cơ thể. Nước vừa có tác dụng phòng tránh tình trạng khử nước của cơ thể do uống nhiều rượu vừa giúp cho bạn tỉnh táo nhanh hơn. Ngoài giải pháp nước lọc thông thường bạn có thể chọn uống thêm nước trái cây hay nước giải khát không có gas cũng sẽ đem lại hiệu quả. Nên tránh dùng các loại đồ uống có chứa cafein hay chất kích thích sẽ khiến tình trạng trở nên tồi tệ hơn.

Bên cạnh đó thay vì những đồ uống truyền thống trong dịp Tết có chứa nhiều chất kích thích như: rượu, bia, nước ngọt, cà phê…, nên sử dụng các loại trà thảo dược như trà hoa cúc, trà kim ngân, hồng trà, trà nhài, trà ô long… Những loại trà trên thường chứa ít đường và đặc biệt không chứa các chất kích thích, có thể giúp thanh nhiệt, giải độc…

Hạn chế tối đa đồ ngọt

Bánh kẹo, ô mai, mứt ngọt… chứa nhiều đường nên dễ sản sinh chất béo và năng lượng làm bạn tăng cân trong dịp Tết. Ngoài ra khi sử dụng nhiều sẽ làm bạn dễ bị trướng hơi, đầy bụng và táo bón.

Nghỉ ngơi hợp lý: Để tránh đầy bụng, khó tiêu do ăn uống quá nhiều trong ngày Tết, bạn hãy dành thời gian nghỉ ngơi lấy lại sức. Nên đi ngủ đúng giờ, đủ giấc. Giấc ngủ sẽ giúp bạn phục hồi sức lực nhanh chóng để chuẩn bị cho các hoạt động ngày hôm sau. Thậm chí đó đơn thuần có thể chỉ là những giấc ngủ ngắn cũng sẽ giúp bạn nhanh chóng lấy lại được sức khỏe, tránh rơi vào trạng thái uể oải, mệt mỏi và nhất là có tác dụng hỗ trợ cơ quan tiêu hoá làm việc hiệu quả hơn.

ThS. Nguyễn Bạch Đằng